Cristina Uriartek «Passion for Knowledge» jaialdian aurkezten du nola aurre egin Euskadiren etorkizunari Ikerketaren eta Berrikuntzaren bidez

Passion 4K 2023,
Victoria Eugenia, Donostia SS
  • Eusko Jaurlaritzako Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzarako komisionatuak DIPCk Donostian antolatutako «Passion for Knowledge» Nazioarteko Zientzia Jaialdian parte hartzen du
  • Zientzia oinarrizko elementua izan da Euskadin aurrera egiteko, pertsonekin, azpiegiturekin, erakundeen babesarekin eta sozializazioarekin batera
  • Etorkizunari aurre egiteko, gakotzat jotzen ditu politiken jarraipena, lankidetza publiko-pribatua eta inbertsio jarraituaren konpromisoa

Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzarako komisionatua Cristina Uriartek Donostia International Physics Center (DIPC) bikaintasuneko ikerketa-zentroak antolatutako «Passion for Knowledge» (Ezagutzarekiko Pasioa) Nazioarteko Zientzia Jaialdiaren 5. edizioan parte hartu du arratsalde honetan.

Komisionatuak «Euskadiren etorkizunari aurre eginez: ikerketaren eta berrikuntzaren bide eraldatzailea» izenburu duen ponentzia aurkeztu du Donostiako Victoria Eugenia antzerkian. Jaialdia, berriz, urriaren 2tik 7ra bitartean ospatzen ari da, Donostian eta Euskal Autonomi Erkidegoko beste herri batzuetan.

«Passion for Knowledge» programaren helburua zientzia kultura-jarduera giltzarri gisa sustatzea da, datozen belaunaldien ongizateari laguntzeko eta ezagutza aurrerapen zientifiko, teknologiko eta kulturalaren eragile gisa nabarmentzeko. Jaialdian nazioarteko zientzialari ospetsuek parte hartzen dute, eta batzuek azken hamarkadetako aurkikuntza garrantzitsuenetakoen protagonistak izan dira. Horiek ezagutzaren mugak zabaltzea lortu dute, eta gizarte osoaren aurrerapena eta ongizatea lortzen lagundu dute.

Zientzia oinarrizko elementua izan da Euskadin aurrera egiteko, pertsonekin, azpiegiturekin, erakundeen babesarekin eta sozializazioarekin batera.

Eusko Jaurlaritzako ordezkariak zalantzan jarri du zientziak aurrerabidean duen zeregin erabakigarriaz jabetzen ote garen. Historiako une honetan, gure egunerokotasuna erabat zehaztuta dago aurrerapen zientifiko eta teknologikoengatik, XX. mendean bilakaera esponentziala izan dutenak. Baina baita iritzi-korronte sendoak sortzen diren gizarte batean ere, azkar eta askotan oinarri sendorik gabe hedatzen direnak.

Zientzia ibilbide luzeko bidea da, etorkizunera begira dagoena. Ezagutza berria sortzeaz gain, garrantzitsua da haren komunikazioa, alegia, gizarteari aurrerapen zientifikoa eta aurrerapenean dakarren erantzukizuna ulertzen ahalbidetuko dion kultura zientifiko bat bultzatuz.

Euskadin, aurretik eraikitakoaren gainean eraikitzen dugu, eta elkarlanean egiten dugu. Lan bat da, etengabeko apustua denboran, horretan sinesten dugulako eta ilusioa dugulako, ezagutzarekiko eta zientziaren edertasunarekiko pasioa.

Zientzia oinarrizko elementua izan da Euskadin aurrera egiteko, pertsonekin, azpiegiturekin, erakundeen babesarekin eta sozializazioarekin batera. Elementu horiek guztiak presente egon dira azken hamarkadetan, eta gure herriaren aurrerapen ekonomiko eta sozialean lagundu dute.

Euskadin zientziaren eta I+G+b babesteko politiken bilakaeran ibilbide historikoa egin ondoren, komisionatuak nabarmendu du Jaurlaritzak denboran zehar arlo horretan egindako apustu estrategikoa, emaitzetan islatu dela: 1981ean ia ez zegoen inbertsiorik I+Gn Euskadin; 2001ean 619 milioi euro inbertitu genituen eta 2022an ia 1.800 milioi euro inbertitu genituen Ikerketa eta Garapenean, Eustatek aurreratutako azken informazioaren arabera (azken 21 urteetan ia hirukoiztu egin dugu I+Gn egindako inbertsioa).

Etorkizunari aurre egiteko, gakotzat jotzen ditu politiken jarraipena, lankidetza publiko-pribatua eta inbertsio jarraituaren konpromisoa.

Iraganean aurrera egiten lagundu diguten eta etorkizunari aurre egiteko ezinbestekoak izango diren ikasgaien artean, Batzordeak funtsezkotzat jo ditu zientzia, teknologia eta berrikuntza babesteko politiken jarraipena, lankidetza publiko-pribatua (AUZOLANA) eta inbertsio jarraituaren konpromisoa. Hori guztia Zientzia, Teknologia eta Berrikuntza Planaren esparruan – ZTBP Euskadi 2030 –, datozen urteetarako gure ibilbide-orri estrategikoa osatzen duena.

Esparru horretan, eta Eusko Jaurlaritzak bultzatutako politika zientifikoari dagokionez, Cristina Uriartek bi ildo estrategiko nagusi nabarmendu ditu, Bikaintasun Zientifikoaren Zutabean sakontzeko aukera emango digutenak: 1) gaitasunak sustatzea, «Talentuan» laburbil daitekeena, eta 2) ezagutza sortzea eta transferentzia estrategikoa.

Talentuaren lehen lerroan, nabarmendu du Ikerbasque. Zientziarako Euskal Fundazioak, 2007an sortu zen eta gaur egun goi mailako 345 ikertzaile ditu, Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzaren Euskal Sareko hainbat erakundetan lan egiten dutenak. Ezagutzaren sorreraren eta transferentziaren bigarren lerroan, berriz, bikaintasun-zientzia sustatzeko IKUR 2030 estrategiaren garrantzia azpimarratu du, baita zientziaren sozializazio-/humanizazio-lanak ere. Bertan, Jakiunde, Zientzia, Arte eta Letren Euskal Akademia eta UPV/EHUko kultura zientifikoaren Katedra aipatu ditu.

Komisionatuak bere hitzaldia amaitu du, asmo handiko eta erreferentziazko proiektu batekin: Basque Quantum proiektua. DIPCk gidatzen du proiektu hori, eta teknologia kuantikoen ikerketa, talentu eta berrikuntzako ekosistema bat sortu nahi du, Euskadi erakarpen-poloa bihurtuko duena mundu mailako ikertzaile bikainentzat, negozio aukerak sortuz.